واکنش های آلرژیک روی صورت

چگونگی خلاص شدن از واکنش های آلرژیک روی صورت

به قلم Stephen Gill

ترجمه: مینا اخوان، کارشناس مدیریت پژوهشی سازمان نظام پزشکی

نظارت و راهنمایی: دکتر حسن رودگری

 

 

حساسیت بر چهره ی افراد اثر می گذارد و می تواند منجر به بروز التهاب، تورم لبها و آبریزش چشم ها شود. استفاده از محصولات زیبایی یا ابتلا به حساسیت بهاره می توانند این علائم را به همراه داشته باشد. فرد مبتلا  حتی زمانی که حساسیت وی بروز کرده است، می تواند آلرژی خود را درمان و از پیشرفت آنها جلوگیری کند به شرط آنکه بداند که چه عاملی باعث ایجاد آن شده است. آلرژی ممکن است به طور خاص روی صورت اثر بگذارد. زیرا پوست این ناحیه به دلیل استفاده از کرم های مختلف و سایر محصولاتی که افراد استفاده می کنند حساس تر است. این مقاله به بررسی علائم و علل واکنش های آلرژیک روی صورت و نحوه ی درمان آنها می پردازد. علائم یک واکنش آلرژیک با توجه به ماده  عامل متفاوت است، و  این ماده عامل یک آلرژن شناخته می‌شود. علائم آلرژی در افراد به دلایل مختلفی بروز می کند، ممکن است پوست صورت یک نفر به دلیل استفاده از کرم های صورت دچار بثور قرمز رنگ بشود و فرد دیگری با استنشاق گرده بثورات گسترده تری داشته باشد. 

نشانه های حساسیت روی پوست صورت می تواند شامل موارد زیر باشد: 

۱- بثورات یا کهیر  

۲-  تورم کل صورت  

۳- ایجاد لکه های قرمز روی پوست 

۴- پوسته پوسته شدن و احساس خارش و سوزش در پوست 

۵- متورم شدن لبها و چشم ها  

۶- التهاب زبان 

۷- قرمزی و خارش چشم  

۸- آب ریزش چشم  

۹- خشکی یا ترک خوردن پوست صورت 

علائم یک واکنش آلرژیک ممکن است در عرض چند ثانیه ، چند دقیقه و یا به تدریج طی چند ساعت ایجاد شود . معمولا علائم خفیف هستند اما در موارد نادر ممکن است موجب ایجاد شوک آنافیلاکسی شود که یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. 

درمان آلرژی با توجه به نوع، موقعیت و شدت بروز آن متفاوت است اما درمان اصلی شامل موارد زیر است:  

۱- آنتی هیستامین ها : 

آنتی هیستامین ها می توانند تورم،قرمزی،خارش ناشی از بثورات و کهیرهای روی صورت را کاهش داده و به بهتر شدن تنفس و آبریزش بینی و چشم کمک کنند. اگر فرد نسبت به بیماری خود آگاهی کافی داشته باشد می تواند از آنتی هیستامین ها برای پیشگیری و کاهش علائم آلرژی استفاده کند. آنتی هیستامین ها به صورت قرص،کرم،قطره چشم و اسپری بینی موجود بوده و  می‌توان آنها را حتی بصورت آنلاین خریداری کرد. 

۲- کورتیکواستروئیدها : 

کرم ها ،اسپری ها و قطره های چشم حاوی کورتیکواسترون به کاهش التهاب کمک کرده و می توانند راه های هوایی بینی را باز و موجب بهبود مشکلات تنفسی بشوند.کرم کورتیکواستروئید ملایم قابل دسترسی بوده اما برای تهیه کرم های قوی و کورتیکواستروئید های خوراکی احتیاج به تهیه نسخه است. 

۳-مرطوب کننده ها :  

رطوبت دهنده های بدون نسخه یا تجویز شده می توانند پوست خشک را مرطوب کرده و خارش پوست را کاهش دهند. آنها همچنین می توانند با ایجاد یک لایه از پوست در مقابل حساسیت محافظت کنند. 

۴- کمپرس آب سرد :  

قراردادن یک پارچه مرطوب و خنک می تواند به کاهش التهاب و خارش پوست کمک کند. این تجویز را می توان در هر زمان که لازم است برای بهبود علائم آلرژی استفاده کرد. 

۵- ایمونوتراپی: 

برای آلرژی های شدید یا مداوم پزشک ممکن است ایمونوتراپی را توصیه کند. در این روش فرد به مدت ۳ سال به تدریج در معرض افزایش دوز آلرژن قرار می گیرد تا بدن وی بتواند در مقابل آلرژی ایمن شود.زمان درمان می تواند با توجه به شدت حساسیت متغیر باشد. 

۶- پیشگیری :  

یکی از راه های جلوگیری از حساسیت ها پیشگیری و عدم مواجه با موارد آلرژیک است.راه های جلوگیری با توجه به نوع آلرژی متفاوت است.در اینجا به چند روش اشاره می کنیم:  

*  مواد غذایی حساسیت زا : همیشه برچسب های مواد غذایی را مطالعه کنید و زمانی که به رستوران ها، نانوائی ها, اغذیه فروشی ها وغرفه های مواد غذایی خیابانی و امثالهم مراجعه می کنید دقت کنید. تولید کنندگان باید مطمئن شوند که مصرف کنندگان نسبت به آلرژی آگاهی کافی به دست میآورند. اگر در مورد غذا مطمئن نیستید اطلاعات کافی در این مورد کسب کنید و یا آن غذا را مصرف نکنید.

* حیوانات خانگی: حیوانات خانگی خود را در یک محدوده ی مشخص و یا در خارج از خانه نگهداری کنید. آنها را به طور مرتب شستشو دهید،‌ ملحفه ها را با فاصله زمانی کمی تعویض کنید. و خانه را با جاروبرقی تمیز کنید. 

* حساسیت بهاره : زمانی که گرده در هوا زیاد است از خانه خارج نشوید و از چمن زارها عبور نکنید ، اگر این کار برای شما اجتناب ناپذیر است قبل از خروج آنتی هیستامین مصرف کرده و از عینک آفتابی برای پوشش چشم و جلوگیری از ورود گرده به چشم خود استفاده کنید. 

* گرد و غبار : از پوشش و بالش ضد حساسیت استفاده کنید،در صورت امکان فرش ها و کفش پوش های چوبی خانه را تغییر دهید. خانه را جارو بکشید و ملحفه های تخت خود را زود به زود عوض کنید. 

* قارچ ها و کپک ها: اتاق ها و کمد لباس های خود را خشک نگه دارید،از تهویه مناسب استفاده کنید. لباس های خود را در خارج از خانه خشک کنید در صورت امکان میزان رطوبت را کاهش دهید. 

از جمله راه های ایجاد آلرژی در صورت و علائم مربوط به هرکدام می توان به موارد زیر اشاره کرد:  

۱- تماس مستیم با مواد آلرژی زا:  

زمانی که پوست ما در تماس مستقیم با ماده حساسیت زا واکنش نشان می دهد متورم می شود که این تورم حاصل از حساسیت(درماتیت) در دست و صورت  بوده و اغلب به دنبال استفاده از صابون، مواد شوینده، لوازم آرایشی و سایر محصولات زیبایی، طلا و بدلیجات، لاتکس و لباس های پلاستیکی، مواد شیمیایی و حلال ها ،گرد و غبار و خاک و گیاهان ایجاد می شود.علائم درماتیت عبارتند از : کهیر ،دانه های قرمز،خارش،التهاب پوست و در برخی موارد تاول های کوچک. این علائم ممکن است طی مدت ۴۸ ساعت ظاهر شوند اما معمولاً بلافاصله بعد از تماس و ایجاد حساسیت بروز می کنند و اغلب مواد حساسیت زا همیشه یک علامت ایجاد می کنند. رینیت آلرژیک غیر فصلی علائم مشابهی با حساسیت فصلی دارد با این تفاوت که این علائم می توانند در تمام طول سال وجود داشته باشند. از دلایل ایجاد آن می توان به گرد و خاک، حشرات میکروسکوپی موجود در رختخواب، فرش و مبلمان راحتی، ذرات تولید شده توسط کپک و قارچ، ادار، بزاق دهان، پوست های مرده و موی حیوانات اشاره کرد. 

۲- حساسیت های غذایی :  

حساسیت غذایی ناشی از اشتباه سیستم ایمنی بدن است که نسبت به یک غذای خاص یا مواد تشکیل دهنده ی آن واکنش دفاعی نشان می دهد و بیشتر در کودکان و جوان ترها دیده می شود اما حساسیت غذایی جدید می تواند در بزرگسالان نیز دیده شود.مصرف غذاهای حساسیت زا موجب بروز علائمی مانند : قرمزی پوست همراه با کهیر و خارش،تورم چشم ها و لبها، التهاب زبان، مشکلات تنفسی، رنگ پریدگی یا آبی شدن پوست می گردد. از مواد غذایی رایج آلرژی زا می توان به تخم مرغ، شیر، آجیل‌ها و صدف اشاره کرد . با این حال هرنوع غذا می تواند یک واکنش آلرژیک داشته باشد از جمله میوه ها و سبزی ها.در موارد شدید آلرژی غذایی ممکن است باعث آنافیلاکسی(بیش دفاعی) شود. 

۳- حساسیت دارویی:

یک فرد همچنین می تواند به داروهای خاصی حساسیت داشته باشد چه به صورت خوراکی و چه به صورت تزریقی. علائم این حساسیت مانند علائم حساسیت به مواد غذایی است و می تواند موجب ایجاد آنافیلاکسی شود.حساسیت دارویی بیشتر در پنیسیلین و آنتی بیوتیک ها،داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفن،داروهای ضد انعقادی و داروهای شیمی درمانی دیده می شود.  

۴- حساسیت بهاره:

حساسیت بهاره که به عنوان رینیت آلرژیک فصلی شناخته شده است یک نوع حساسیت به گرده است که معمولا در مقابل درخت،چمن،گرده علف های هرز بروز می کند و می تواند از طریق تنفس و یا تماس مستقیم با صورت و چشم ها ایجاد شود.حساسیت فصلی می تواند اثر قابل توجی بر صورت داشته باشد! قرمزی و خارش چشم ها،آبریزش چشم، بینی و دهان، خارش یا تحریک گوش و گلو،درد و احساس فشار در اطراف بینی ، چشم ، پیشانی و شقیقه ها.حساسیت بهاره همچنین می تواند موجب عطسه و سرفه و آبریزش یا گرفتگی بینی ،سردرد و خستگی مزمن گردد.این نوع از حساسیت معمولاً در فصل های بهار و تابستان فصلی که میزان گرد افشانی بالا است بر مردم اثر می گذارد.  

۵- اگزمای پوستی آتوپیک:  

اگزمای آتوپیک که به عنوان درماتیت آتوپیک هم شناخته می شود نوعی از حساسیت پوستی است که در آن پوست خشک قرمز و خارش دار می شود و صورت و کل بدن را درگیر می کند.اگزما در پوست های خشک بیشتر دیده می شود و معمولا تمامی افراد خانواده به اگزما مبتلا می شوند. این بیماری بیشتر در کودکان دیده می شود اما می تواند بزرگسالان را نیز درگیر کند. معمولاً زمان زیادی ادامه می یابد و مستعد است تا تبدیل زخم های پوستی شود. زخم های اگزما عموما به دلیل حساسیت های غذایی،گرد و غبار،استفاده از صابون و مواد شوینده و لوازم آرایشی و بهداشتی،استفاده از پارچه های خاص،تغییرات هورونی در زمان هایی مثل قاعده گی و بارداری و هوای خشک و سرد ایجاد می شود. شدت و میزان بروز بثورات در میان مردم متفاوت است. خارش پوست می تواند موجب بروز ترشحات پوستی شود که خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد. 

 

راه های تشخیص:

فرد مبتلا به حساسیت در صورت بروز علائم شدید تکرار شونده باید به پزشک مراجعه کند،پزشک با توجه به سابقه ی بیماری و خانوادگی فرد و سایر عوامل ایجاد حساسیت، بیماری فرد را بررسی می کند و اگر آلرژی شدید و ناشناخته باشد بیمار را برای انجام آزمایش های تخصصی آلرژی به یک کلنیک تخصصی ارجاء می دهد، این آزمایشها عبارتند از : تحریک پوست،آزمایش خون،نمونه برداری، پرهیز غذایی و آزمایش عوامل حساسیت زا. آلرژی بیشتر در افرادی که سایر شرایط حساسیت زا مثل آسم، اگزما،سابقه ی خانوادگی یا سابقه ی حساسیت را دارند دیده می شود. 

 

واکنش حساسیت چیست؟ 

حساسیت بسیار رایج است و با توجه به آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها هرساله بیش از ۵۰ میلیون نفر در ایالت متحده از حملات آلرژی رنج می برند. واکنش های آلرژیک هنگامی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن یک ماده بی ضرر مانند غذا یا گرده را با ماده ای خطرناک اشتباه می گیرد و با آن به مقابله می پردازد.هنگامی که بدن یک آلرژن را تشخیص می دهد آنتی‌بادی به نام ایمونوگلوبولین تولید می کند. این امر موجب می شود بدن ماده شیمیایی به نام هیستامین در سطح پوست و سایر مناطق بدن ایجاد کند. هسیتامین عامل اصلی ایجاد علائم کلیدی واکنش های آلرژیک در بدن است. محققان به طور قطع نمی دانند که چرا حساسیت در افراد بروز می کند و چرا مواد آلرژی زا مدام در حال افزایش هستند . یک نظریه آنها این است که حساسیت می‌تواند به دلیل زندگی در محیط های بسیار بهداشتی و پاکیزه باشد چرا که این محیط کارکرد سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند.  

به طور خلاصه از این مقاله به این نتایج رسیدیم که ، بسیاری از مواد پیرامون ما می توانند موجب ایجاد حساسیت شوند. معمولاً حساسیت ها خفیف بوده و با آنتی هیستامین درمان می شوند . 

برای حساسیت های شدید تر و تکرار شونده  بهتر است به پزشک مراجعه کنیم، چرا که ممکن است حساسیت یک واکنش شدید و از نشانه های آنافیلاکسی باشد که نیاز به مراقبت اورژانسی دارد. 

برای جلوگیری از آلرژی بهتر است از عوامل آلرژی زایی که شناخته شده اند دوری کنیم و در صورت لزوم از آنتی هیستامین و عوامل کاهش حساسیت( ماسک و عینک و ...)  استفاده کنیم .

 

برای مطالعه بیشتر در این خصوص به لینک زیر مراجعه فرمایید:

http://www.medicalnewstoday.com/articles/321376.php